Om van een onbezorgde oude dag te kunnen genieten op financieel gebied, is het verstandig om over een pensioen na te denken. In deze serie over verzekeringen voor kunstenaars behandelt finacieel adviseur John Bonke een aantal belangrijke verzekeringen. In dit artikel het de pensioenvoorziening voor kunstenaars.
Iets aan mijn pensioen doen? Ach, dat duurt nog zo lang en als het aan de overheid ligt dan werken we door tot we omvallen. Nee, dat doe ik nog wel een keer.
Dat is zo’n beetje de gemiddelde reactie die ik krijg als ik dit onderwerp probeer te bespreken.
En toch is het helemaal niet verkeerd om er op tijd over na te denken en er ook op tijd mee te beginnen. Eigenlijk met de simpele reden dat hoe eerder je begint, des te betaalbaarder het is.
Bekijk ook:
Soorten pensioen
Pensioen, ook wel oudedagsvoorziening genoemd, is opgedeeld in 3 pijlers:
- Overheid in de vorm van de AOW ( algemene Ouderdoms Wet );
- Werkgever in de vorm van een (soms verplicht) bedrijfspensioen (werkgever – werknemer);
- Privé in de vorm van een aanvullend pensioen door een lijfrente voorziening af te sluiten
De AOW heeft iedereen die in Nederland woont van overheidswege recht op. Hier hoef je dus niets voor te doen. Als je niet je hele leven in Nederland hebt gewoond wordt je pro rata gekort. Deze uitkering ontvang je op de wettelijk vastgelegde AOW datum.
Het bedrijfspensioen is een aanvullende regeling die een werkgever (collectief) voor zijn werknemers regelt. Soms is de werkgever hier zelfs toe verplicht omdat je bijvoorbeeld werkzaam bent in een bepaalde sector, branche, beroepsgroep of CAO.
Omdat de meeste kunstenaars en artiesten ZZP-er zijn concentreer ik mij op de derde pijler: De lijfrente.
Lijfrente

Omdat de overheid graag wil dat we van een verzorgde oudedag kunnen genieten en niet te veel hoeven te leunen op het sociale stelsel is in het verleden de lijfrente aftrek ingevoerd. Onder bepaalde voorwaarden mag je namelijk de premie of inleg voor een lijfrentevoorziening aftrekken van je belastbaar inkomen. Een aftrekpost dus, net als bijvoorbeeld de hypotheekrente.
De voorwaarde om dit te mogen doen is een aantoonbaar pensioentekort. Dit pensioentekort, wat door de belastingdienst jaarruimte of reserveringsruimte wordt genoemd, kun je uitrekenen via o.a. de website van de belastingdienst. Uiteraard kun je het ook je boekhouder laten doen als je dat prettiger vindt. De uitkomst van deze berekening geeft aan wat je ieder jaar maximaal aan (aftrekbare) inleg mag doen.
Een pensioentekort heb je al vrij snel. Een mogelijke oorzaak is bijvoorbeeld het (vaak) wisselen van werkgever of een eigen zaak hebben gehad. Ik denk dat het merendeel van de mensen dit heeft. Een goed pensioen wordt vaak op 70% van je laatst verdiende inkomen gezet. Ik ken maar weinig mensen die dat halen.
Vormen en mogelijkheden
Een lijfrente kun je tegenwoordig afsluiten als verzekering of als rekening. Wat het verschil is, zal ik hier niet op ingaan. Dan wordt het namelijk een erg lang artikel. In het kort komt het er op neer dat een rekening doorgaans wat flexibeler is, maar een verzekering meer mogelijkheden biedt om aanvullende risico’s af te dekken. Een combinatie is uiteraard ook mogelijk. Beide vormen heb je in een spaar en beleggingsvariant.
De bekendste vorm is de oudedagslijfrente, maar je hebt bijvoorbeeld ook nog de nabestaandenlijfrente en de overbruggingslijfrente.
Nabestaanden
Bij pensioen denk je doorgaans het eerste aan geld om van te leven op het moment dat je met pensioen gaat. Maar meestal niet zo snel aan de situatie dat je de pensioendatum misschien niet haalt. Als je een partner en/of kinderen hebt wil je die natuurlijk ook verzorgd achterlaten. Er valt toch een inkomen weg. Ook dit risico kun je afdekken door een lijfrente af te sluiten. Eventueel aangevuld met een overlijdensrisicoverzekering.
Begin op tijd

Zoals hierboven al vermeld houdt je het betaalbaar als je op tijd begint. Ik weet dat het zeker voor startende kunstenaars en artiesten moeilijk is om dit op te brengen, maar alle beetjes helpen. Niets doen is eigenlijk geen optie. De tijd tikt sneller weg dan je denkt en feit is dat de overheid zich steeds verder terug gaat trekken. We zullen in de toekomst veel meer zelf moeten regelen.
Het is een lastig onderwerp dus laat je goed adviseren naar alle mogelijkheden die er zijn. Uiteraard zijn er ook aanvullende mogelijkheden om een pensioen op te bouwen. Denk hierbij aan het investeren in onroerend goed, oldtimers en jaja…. Kunst en antiek.
Tot slot
Heb je vragen voor John naar aanleiding van dit artikel? Plaats ze dan hieronder.
Bekijk de volledige serie van John over verzekeringen voor kunstenaars hier.
Bekijk ook:

John Bonke is financieel adviseur en eigenaar van Bonke Financieel Advies. Zijn bedrijf is een allround assurantie- en hypotheekadvies kantoor. Je kunt bij hem terecht voor vragen op het gebied van verzekeringen, hypotheken en financieringen.