Om mooie levendige kleuren te maken die in het oog springen of representatief zijn voor wat jij wilt creëren, kun je niet simpelweg twee of meer kleuren mengen. Je moet weten welke kleuren je moet mengen om het mooiste resultaat te krijgen. Dit klinkt misschien moeilijk, maar met wat basis kennis kun ook jij kleuren mengen als een professional, zeker met een kleur meng schema bij de hand!
De juiste kleuren mengen is essentieel voor het verkrijgen van de juiste kleuren. Dat klinkt misschien als een vreemde of juist logische zin, maar het beschrijft een belangrijk aspect van kleur mengen.
Iedereen weet dat je door het mengen van bijvoorbeeld rood en geel, oranje krijgt. Maar niet elke kleur rood is geschikt om een mooie oranje mee te maken. Zo kan rood een koude (blauwe) of warme (gele) ondertoon hebben, waardoor je met bepaalde soorten rood eerder bruin krijgt dan oranje, daar waar je met andere kleuren rood juist een heldere kleur oranje krijgt.
In dit artikel nemen we je mee in de wereld van het kleuren mengen en leren we je de basis waarmee jij de kwaliteit van jouw kleuren verbetert.
Inhoudsopgave
Waarom moet je je eigen kleuren mengen?
Wanneer je een schilderij maakt zijn er een aantal aspecten die belangrijk zijn om jouw creatie te verwezenlijken en karakter te geven, zoals de gebruikte technieken, compositie en zeker ook de kleur. Om een verscheidenheid aan kleuren te kunnen gebruiken en op voorhand te weten welke kleur er ontstaat als je kleur A met kleur B mengt, is het essentieel om het mengen van kleur onder de knie te krijgen.
Wanneer je net start met schilderen heb je waarschijnlijk niet al te veel verschillende kleuren to je beschikking. Dit is geen probleem, zolang je maar de primaire kleuren hebt. Hiermee kun je in principe namelijk alle kleuren kun maken.
Een voorbeeld van een starters set is die van Royal Talens Amsterdam, welke de primaire kleuren blauw, rood en geel hebben. Dit is de link voor de Amsterdam Expert serie, welke iets duurder is dan de standard serie, maar zeker dat extra beetje geld waard. Bekijk vooral ook onze artikelen over goede acrylverf en professionele acrylverf.
Bekijk ook:
Kleuren mengen – de theorie
Het kleurenwiel geeft een mooi overzicht van die drie kleurgroepen: De primaire-, secundaire- en tertiaire kleuren. De primaire kleuren (de binnenste ring) zijn hierbij het belangrijkste, omdat je met deze kleuren in principe alle andere kleuren kunt verkrijgen.
Wel is het hierbij belangrijk te weten, dat niet iedere kleur blauw, rood of geel per definitie een goede mengkleur is. In de volgende paragraaf gaan we hier dieper op in.
Primaire kleuren
De primaire kleuren vormen de basis waar alle andere kleuren uit gemengd kunnen worden. Door deze kleuren te mengen kun je dus een vrijwel oneindige reeks aan nieuwe kleuren maken.
Om dit te kunnen doen heb je wel van elke primaire kleur de ondertonen nodig van de twee aangrenzende primaire kleuren. Als je bijvoorbeeld een mooie heldere groen wilt maken, heb je blauw met een geel toon nodig en een geel met een blauw toon.
Voorbeelden van degelijke primaire kleuren en de bijpassende ondertoon zijn:
- Cadmium rood (Een warme rood met een gele ondertoon)
- Alizarin crimson rood (Een koudere rood met een blauwe ondertoon)
- Citroen geel (Een koudere geel met een blauwe ondertoon)
- Cadmium geel (Een warme geel met een rode ondertoon)
- Phtalo blauw (Een koudere blauw met een gele ondertoon)
- Ultramarijn blauw (Een warme blauw met een rode ondertoon)
Een mooie heldere paarse kleur krijg je in dit geval dus door alizarin crimson rood met ultramarijn blauw te mengen.
Secundaire kleuren
Door twee primaire kleuren te mengen krijg je een van de secundaire kleuren: oranje, groen en paars.
- Geel + rood = Oranje
- Geel + blauw = Groen
- Blauw + rood = Paars
Door meer of minder van een primaire kleur toe te voegen kun je grofweg elke kleurtoon krijgen uit het onderstaande kleuren schema.
Wanneer je meer ervaring krijgt met kleur mengen en weet welke kleur wat doet, kun je steeds sneller en beter de gewenste kleur mengen.
Tertiaire kleuren
Tertiaire kleuren worden gevormd uit verschillende variaties secundaire kleuren. Door secundaire kleuren te mengen in verschillende verhoudingen, of met primaire kleuren, kun je een breed spectrum aan tertiaire kleuren verkrijgen.
Begeef je in de wereld van het kleuren mengen
Er zijn zes verschillende tertiaire kleuren:
- Rood – Oranje
- Blauw – Groen
- Blauw – Paars
- Rood – Paars
- Geel – Oranje
- Geel – Groen
Wanneer je jouw kleuren beter leert kennen, kun je ook de tertiaire kleuren sneller en beter maken.
Kleur meng schema – een handige tool
Om kleuren te kunnen mengen tot een nieuwe kleur die jij zoekt, is het van belang om de ondertoon van een kleur te kennen. Zo weet je hoe de twee of meer kleuren zich gedragen na mengen.
Een zeer handig kleur meng schema is de “Magic Palette Color Mixing Guide”, zoals hieronder is weergegeven. Een absolute must-have voor iedere kunstenaar! Lees hieronder hoe je dit kleur meng schema gebruikt.
Je kunt dit kleur meng schema op verschillende plekken kopen, bijvoorbeeld op deze Nederlandse website: Magic Palette Color Mixing Guide.
Daarnaast is er ook een goed boek over mengen van kleuren met aquarelverf.
Hoe gebruik je dit kleur meng schema?
De linker (zwart omlijnde) kolom geeft de kleur weer die je als basis gebruikt en in de onderste (zwart omlijnde) rij staan de kleuren die je daar aan toe voegt om te mengen. De “kruisende lijnen” tussen de vertikale basiskleur en de horizontale mengkleur in dit kleur meng schema tonen de kleur die je zult krijgen. Ideaal!
In onderstaand filmpje wordt dit nogmaals uitgelegd.
Andere kleurnamen
Soms is het niet direct duidelijk welke pigmenten er gebruikt worden in verf. Daarom hebben sommige fabrikanten warmte kaarten of een kleur meng schema opgesteld die je kunt vinden op de website van de fabrikant, zoals bijvoorbeeld het onderstaande schema van Golden Acrylics.
Voor Amsterdam Acrylics kun je deze kleur/pigment lijsten raadplegen, die gebruikte pigmenten per kleur laten zien. De ondertonen van deze pigmenten kun je vervolgens weer achterhalen via de link in onderstaande paragraaf (pigment data base).
Een hele goede referentie om achter de ondertoon van een bepaalde kleur te komen is de pigment data base (Engels). Hierin staan heel veel pigmenten met verschillende commerciële namen en in veel gevallen de ondertonen van het pigment.
Kleuren mengen App – digitale tool
Een handige tool om te kijken welke kleuren en hoeveel van welke kleur je moet mengen om de gewenste kleur te krijgen is de Real Color Mixer app voor Android (afbeelding hieronder). Ook voor iOS zijn er apps beschikbaar, zoals Paleto.
Kleurenpalet
Nu je weet hoe je kleuren kan mengen kan de volgende opdracht zijn om er achter te komen welke verschillende kleuren er mooi bij elkaar passen.
Gaat deze opdracht je niet gemakkelijk af, dan zijn ook hier digitale hulpmiddelen beschikbaar. Zo is er bijvoorbeeld de website Coolors, waar een grote variatie aan kleur paletten beschikbaar zijn.
Tot slot
Als je het concept van primaire-, secundaire-, en tertiaire kleuren onder de knie hebt en weet dat je niet met elke rood-blauw combinatie de gewenste kleur paars kunt maken, dan ben je klaar voor het echte werk. Was die penselen, spuit leeg die tubes verf en begeef je in de wereld van het kleuren mengen. Succes!
Heb je zelf vragen of suggesties naar aanleiding van dit artikel? Deel ze dan hieronder!
goede tips